హోలీ... ఈ పండుగ ప్రాచీన కాలంనుండి జరుపుకుంటున్న పండుగ. సంస్కృతంలో ఈ పండుగను ‘వసంతోత్సవం’ అని అంటారు. దీనికి సంబంధించిన కథనాలు అప్పటి పురాణాలో చెప్పబడి వున్నాయి. 

ప్రస్తుతకాలంలో అయితే ఈ పండుగ ఏ కుల, మత, జాతి భేదాలు లేకుండా ప్రతి ఒక్కరు జరుపుకుంటున్నారు. ఈ పండుగ సందర్భంగా ప్రతిఒక్కరు రంగులను ఇతరులపై జల్లుతూ.. వారిపైనే జల్లించుకుంటూ ఎంతో జోరుగా, హుషారుగా ఎంజాయ్ చేస్తుంటారు. తమలో వున్న బాధలను, చింతలను, కోపాన్ని పక్కనబెట్టి చాలా ఉత్సాహంగా ఇందులో అందరూ పాల్గొంటారు. 

హిందూ సంస్కృతీ సంప్రాదాయాల ప్రకారం... ఈ హోలీ పండుగను పాల్గుణ మాసపౌర్ణమి రోజు జరుపుకుంటారు. ఈ పండుగ కేవలం భారతదేశంలోనే కాదు... నేపాల్, శ్రీలంక, బంగ్లాదేశ్ వంటి ప్రాంతాలలో కూడా జరుపుకోబడుతుంది. ఇక భారతదేశంలో అయితే... అన్న రాష్ట్రాలలో ఎటువంటి భేదాభిప్రాయం లేకుండా, ఒకరినొకరు రంగులు పూసుకుంటూ తమ సంతోషాలను పంచుకుంటారు. 

అలాగే మన భారతీయ సంస్కృతీని పాటించే కొన్ని పాశ్చాత ప్రదేశాలు కూడా ఈ హోలీ పండుగను ఎంతో ఘనంగా జరుపుకుంటారు. ఈ హోలీ పండుగకు ఒక్కొక్క ప్రాంతంలో ఒక్కొక్క రకమైన పేరుతో పిలుచుకుంటారు. 

పశ్చిమ బెంగాల్, ఒరిస్సాలో ఈ పండుగను ‘డోల్ యాత్ర’, ‘డోల జాత్ర’ లేదా ‘బసంతోత్సవ్’ అనే పేరులతో పండుగను జరుపుకుంటారు. ఇక ఇతర ప్రాంతాలలో చాలావరకు దీనిని కలర్ ఫుల్ ఫెస్టివల్ అని వర్ణించుకుంటారు. 

అయితే... హోలీ పండుగ సందర్భంగా ఉపయోగించే రంగులను కొంచెం జాగ్రత్తగా పరిశీలించుకుని.. ఆ తరువాత వాడుకోవాలి. ఈ రంగులలో వుండే కొన్ని హానికరమైన రసాయన పదార్థాలు శరీర చర్మానికి హాని కలిగించవచ్చు. అలాగే ఇవి కళ్లలో పడటం వల్ల కళ్లు పోయే ప్రమాదం కూడా వుంది. ఇటువంటి విషయాలలో జాగ్రత్త పడకుండా వుంటే.. తరువాతికాలాల్లో బాధపడటం తప్పదు. 

హోలీ పండుగ కథ : 

హోలీ పండుగ ప్రాచీనకాలం నుండే అమలులో వుంది. ఈ పండుగకు సంబంధించిన కొన్ని కథనాలు పురాణాలలో వివరింగా వర్ణించబడి వున్నాయి. 

పూర్వం హిరణ్యకశిపుని కొడుకైన ప్రహ్లాదుడు నిరంతరం విష్ణువు నామస్మరణం చేయడం అతనికి నచ్చలేదు. తనకు శత్రువైన విష్ణువుకు తన కొడుకే ఈ విధంగా జపం చేయడం ఏంటని కోపంతో రగిలిపోయాడు. 

హిరణ్యుడు తన కొడుకును చాలాసార్లు ఈ విషయమై మందలించినా, వారించినా అతడు వినలేదు. దీంతో హిరణ్యుడు తన కొడుకును ఏనుగులతో తొక్కించి చంపించాలనుకున్నాడు. అయితే జపం చేస్తున్న ప్రహ్లాడుడిని చూసి అవి పక్కకు తప్పుకున్నాయి. కొండపై నుంచి విసిరేయడానికి ప్రయత్నిస్తే.. స్వతహాగా విష్ణుమూర్తి తనను కాపాడానికి వచ్చాడు. 

ఇలా అయితే లాభం లేదని హిరణ్యకశిపుడు తన చెల్లెలు అయిన హోలిక చేతిలో కొడుకును వుంచి దహించమన్నాడు. కానీ విష్ణు భక్తుడైన ప్రహ్లాదుడికి ఆ మంటలు ఏమీ చేయలేకపోయాయి. అయితే హోలిక మాత్రం అందులోనే దహనమయిపోయింది. 

ఈ విధంగా హోలికా దహనానికి గురయిన గుర్తుగా దక్షిణ భారతదేశంలో కామదహనం చేశారు. ఆ తరువాత రోజు పరస్పరం అందరు రంగులు జల్లుకుని ఒక వేడుకగా సంబరాన్ని చేసుకున్నారు. ఆ విధంగా హోలీ సంబరం హిందువులకు ఒక పర్వదినంగా జరుపుకోవడం ఆచారంగా మారిపోయింది. 

పండుగ విధానం : 

ఈ హోలీ పండుగ హోలికా దహనం అయిన ముందురోజు రాత్రినుంచే అన్ని కార్యక్రమాలను మొదలు పెట్టుకుంటారు. హోలికా ఏవిధంగా అయితే దహనం అయ్యిందో.. అదేవిధంగా దహనం చేయడానికి పుల్లలను, కట్లెలను పోగు చేసి కూడలిగా తయారుచేస్తారు. అలా తయారుచేసి హోలిక బొమ్మను తగలబెట్టేస్తారు. ఇలా చేయడం రాక్షసత్వాన్ని అంతం చేసిన సంకేతంగా అందరూ భావిస్తారు.