కనకపు సింహాసనము
శునకము కూర్చుండబెట్టి శుభలగ్నమునం
దొనరగ బట్టముగట్టిన
వెనుకటి గుణమేల మాను వినరా సుమతీ
కనకపు సింహాసనము- బంగారు సింహాసనం, శునకము కూర్చుండబెట్టి- కుక్కను కూర్చోబెట్టి, శుభలగ్నమునందొనరగ- మంచి ముహూర్తంలో, పట్టము గట్టిన- పట్టాభిషేకం చేసినట్లయితే, వెనుకటి గుణమేలమాను- అంతకుముందున్న గుణాన్నెందుకు మానుకుంటుంది.
కుక్కని తీసుకునివచ్చి దాన్ని బంగారు సింహాసనం మీద కూర్చోబెట్టి మంచి ముహూర్తాన ఎంతో వేడుకగా పట్టాభిషేకం చేసినంత మాత్రంచేత అది తన లక్షణాలను మార్చుకుంటుందా అంటారు సుమతీ శతక కర్త.
ఈ పద్యాలను పూర్వకాలంలో పాఠ్య భాగాల్లో పొందుపరచి వల్లె వేయించేవారు. పద్యాలు ఛందోభద్ధంగా ఉన్నందువలన ఈ పద్యాలు చదవటానికి కూడా చాలా బాగుంటాయి పైగా, ఏ కాలానికైనా వర్తించే పద్యాలివి. ప్రస్తుతం నడుస్తున్న రాజకీయ వైఖరి చూస్తే ఇది సత్యమేనని తెలుస్తుంది. ఆకాలంలో సింహాసనం మీద కూర్చున్న రాజులే కాదు, ఈ కాలంలో పదవులనలంకరిస్తున్న మంత్రులు కూడా అంతే. ఎన్నో చట్టాలు చేసుకుని ఎన్నికలనే ప్రజాస్వామ్య విధానంలో గద్దె మీద కూర్చోబెడితే చివరకు వాళ్ళు ప్రజలకేం చేస్తున్నారన్నది మన ఎదురుగా స్పష్టంగా ఉంది. ముఖ్యంగా నేర చరిత వున్నవారు నాయకులుగా చెలామణై ప్రవర్తించిన తీరు మనకి తెలియదా. రకరకాల మోసాలు, నేరాలు చేసినవారిని పదవి కట్టబెట్టి గద్దె మీద ఎక్కించినంత మాత్రాన వారి గుణం మారి వారిలో సేవా తత్పరత వచ్చేస్తుందా?
-శ్రీజ
(And get your daily news straight to your inbox)
Apr 15 | ఉడుముండదె నూఱేండ్లును బడియుండదె పేర్మిఁబాము పదినూఱేండ్లున్ మడువుఁ గొక్కెర యుండదె కడు నిల బురుషార్థపరుఁడు కావలె సుమతీ! టీకా : పేర్మిన్ = జీవించడంలోని ఎక్కువదనంతో ; పదనూఱేండ్లున్ = వేయి సంవత్సరాల కాలం... Read more
Apr 14 | ఇమ్ముగ జదువని నోరును నమ్మా యని పిలిచి యన్న మడుగని నోరున్ దమ్ములఁ బిలువని నోరును గుమ్మరి మనుఁద్రవ్వినట్టి గుంటర సుమతీ! టీకా : ఇమ్ముగన్ = ఇష్టంతో ; చదువని నోరును =... Read more
Apr 12 | ఇచ్చునదె విద్య, రణమునఁ జొచ్చునదె మగతనంబు, సుకవీశ్వరులున్ మెచ్చునదె నేర్పు, వాడుకు వచ్చునదె కీడుసుమ్ము, వసుధను సుమతీ! టీకా : వసుధను = ప్రపంచంలో ; ఇచ్చునదె = జీవిత ధనమిచ్చునది ; విద్య... Read more
Apr 11 | ఆకలి యుడగని కుడుపును వేఁకటియగు లంజ పడుపు విడువని బ్రతుకున్ బ్రాఁకొన్న నూతి యుదకము మేఁకల పొడియును రోఁత మేదిని సుమతీ! టీకా : ఆకలి ఉడుగని = ఆకలి పోగొట్టని ; కుడుపును... Read more
Apr 08 | ఆఁకొన్న కూడె యమృతము తాఁగొంకక నిచ్చువాఁడె దాత ధరిత్రన్ సోఁకోర్చువాఁడె మనుజుఁడు తేఁకువ గలవాఁడె వంశతిలకుఁడు సుమతీ! టీకా : ఆఁకొన్న = ఆకలితో వున్నప్పుడు ; కూడు = అన్నము ; అమృతము... Read more