Posted: 03/01/2013 04:58 PM IST

ధనపతి సఖుడైయుండియు
నెనయంగా శివుడు భిక్షమెత్తగ వలసెన్
దనవారికెంత గలిగిన
దన భాగ్యమె తనకుగాక తథ్యము సుమతీ

ప్రతిపదార్ధం:
ధనపతి- లక్ష్మీదేవి భర్తైన విష్ణుమూర్తి, సఖుడైయుండియు- స్నేహితుడే అయినా, శివుడు భిక్షమెత్తగ వలసెన్- శివుడికి బిక్షమెత్తుకోవలసిన అవసరం ఏర్పడింది. తనవారికెంత కలిగిన- తనవాళ్ళకి ఎంత ఉన్నా, దనభాగ్యమె తనకు- తను నిజంగా కలిగివున్నదే తనకు దక్కుతుంది.

తాత్పర్యం:
సాక్షాత్తూ లక్ష్మీదేవి భర్తైన విష్ణువు తనకు సన్నిహితుడైనా, శివుడు భిక్షమెత్తుకున్నాడు.  ఎవరికైనా తన భాగ్యంలో ఉన్నదే తనకి దక్కుతుంది కానీ, ఎంత దగ్గరివారైనా వాళ్ళ భాగ్యం వీళ్ళకి దక్కదు.

వివరణ:
మావాళ్ళు విదేశాల్లో ఉన్నారు, మావాళ్ళు రాజకీయాల్లో చెలామణి అవుతున్నారు, మావాళ్ళు పోలీసు శాఖలో ఉన్నారు అంటూ కొందరు గొప్పలు చెప్పుకుంటారు.  అవి చెప్పుకునేంత వరకే కానీ ఎవరికి కలిగింది వారికే అనుభవంలోకి వస్తుంది.  ఒకే ఇంట్లో కలిసే ఉన్నా ఎవరి ఆరోగ్యం వాళ్ళదే, ఎవరి ఆకలి వాళ్ళదే, ఎవరికి అరిగి జీర్ణమయ్యేది వాళ్ళకే.  అందువలన ఎవరికి వారు వాళ్ళ వనరులను, వాళ్ళ అవగాహనను, వాళ్ళ కృషిని, వాళ్ళ ఙానాన్ని వాళ్ళు పెంచుకోవాలి కానీ ఇతరుల మీద ఆధారపడదామనుకుంటే అది వీళ్ళ చేతికి అందకపోవచ్చు కాబట్టి అలా ఎవరి సంపదల మీదనో, తేరగా వచ్చే దానిమీదనో ఆశపెట్టుకోవటం సరైనది కాదని ఈ పద్యంలోని నీతి.

-శ్రీజ