Posted: 03/16/2012 07:12 PM IST

కుండ కుంభమన్న కొండ పర్వతమన్న

నుప్పు లవణమన్న నోకటి కాదె

భాష లిట్టే వేరు పరతత్త్వ మొక్కటే

విశ్వధాభిరామ వినురమేమ.

కుంభము = కుండ, పర్వతము = కొండ, లవణము = ఉప్పు, పరతత్త్వము = అసలు పదార్థము

భాషా బేదముచే కుండని కుంభం అని, కొండను పర్వతము అని పని పలుకుతాము. ఉప్పును లవణం అని పలుకుతాం. కానీ మనం పలికే పదార్థం ఒక్కటే కదా. అట్లాగే మనుషులను స్వభావమును బట్టి మంచి వాడు చెడ్డ వాడు అని చెబుతారు. కానీ అతడు మనిషే కదా. ఏదైనా సంభోధించేటప్పుడు భాష వేరయినా భామం మాత్రం ఒక్కటేనని దీని భావం.

వేమన శతంకం

కుండ చిల్లిపడిన గుడ్డ దోపవచ్చు

పనికి వీలుపడును బాగుగాను

కూలఁబడిన నరుఁడు కుదుట యరుదయా

విశ్వధాభిరామ వినురమేమ.

వీలు పడును = ఉపయోగించును, కూలఁబడిన = చెడిపోయినటువంటి, నరుడు = మానవుడు

వేమన మనుషుల గురించి ఈ విధంగా చెప్పాడు. చిల్లు పడిన కుండకు గుడ్డ పీలిక పెట్టి అవసరానికి వాడుకోవచ్చును. అది ఆ అవసరానికి బాగానే పనిచేస్తుంది. కానీ చిల్లు పడిన కుండను పారేస్తే అది పనికి రాకుండా పోతుంది. అట్లానే మనిషి చెడిపోతుంటే చెబితే విని బాగుపడితే వాడు ఉపయోగపడతాడు. కానీ వినకుండా చెడిపోయిన మానవుడిని మార్చుట కష్టము అని దీని భావం.